ENNạn bẫy lưới đang khiến số lượng chim hoang dã suy giảm nghiêm trọng. Trước thực trạng này, các chuyên gia bảo tồn từ Việt Nam, Thái Lan và Trung Quốc đã cùng thảo luận tại hội thảo trực tuyến do Oriental Bird Club và BirdLife International Asia tổ chức vào ngày 17/01/2025. Đại diện WildAct, TS. Trang Nguyễn đã chia sẻ về những nỗ lực bảo vệ chim hoang dã và các giải pháp mới trong tương lai.
Chim hoang dã đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng
Những năm gần đây, tình trạng săn bắt chim bằng bẫy lưới diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Theo số liệu từ BirdLife International, chỉ tính riêng khu vực Đông Nam Á, hàng triệu cá thể chim di cư bị bắt mỗi năm. Bẫy lưới được giăng kín trên những tuyến đường di cư, khiến nhiều loài chim quý hiếm rơi vào tình trạng suy giảm đáng báo động.
Ở Việt Nam, các điểm nóng săn bắt chim tập trung chủ yếu tại các vùng ven biển, khu vực ngập mặn và các vùng chim di cư dừng chân. Dù các cơ quan chức năng đã có những biện pháp can thiệp, tình trạng săn bắt trái phép vẫn tiếp diễn do lợi nhuận cao từ việc buôn bán chim hoang dã.
Săn bắt trái phép và mất môi trường sống
Bẫy lưới tràn lan: Các loại lưới mỏng gần như vô hình trong không trung, khiến chim dễ mắc kẹt. Nhiều thợ săn còn sử dụng chim mồi hoặc âm thanh giả để dụ chim sập bẫy.
Biến đổi khí hậu: Mất môi trường sống do nạn phá rừng, khai thác đất ngập nước khiến chim di cư không còn nơi trú ẩn an toàn.
Nhu cầu thị trường cao: Chim hoang dã bị săn bắt để làm thú cảnh, thực phẩm hoặc phục vụ các nghi lễ truyền thống, làm tăng áp lực lên quần thể chim tự nhiên.
Những nỗ lực bước đầu nhưng vẫn còn nhiều thách thức
Trong những năm qua, các tổ chức bảo tồn như WildAct đã tích cực triển khai nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu tình trạng săn bắt chim hoang dã: Phối hợp tuần tra với các cơ quan chức năng, giúp phát hiện và tháo gỡ hàng trăm bẫy lưới tại các khu vực trọng điểm; Tổ chức các chiến dịch nâng cao nhận thức, giúp cộng đồng hiểu rõ tác hại của việc săn bắt chim đối với hệ sinh thái; Hỗ trợ các sáng kiến bảo tồn trong cộng đồng, đặc biệt là trao quyền cho phụ nữ tham gia vào công tác bảo vệ chim di cư.
Dù đã đạt được một số kết quả tích cực, tình trạng săn bắt trái phép vẫn còn diễn biến phức tạp. Vì vậy, cần có thêm những giải pháp mạnh mẽ và sự chung tay của cộng đồng để bảo vệ chim hoang dã một cách bền vững.
Để đối phó với nạn săn bắt chim hoang dã, WildAct đang triển khai các chiến lược quan trọng:
- Tăng cường thực thi pháp luật: Hợp tác với chính quyền địa phương để kiểm soát các điểm nóng săn bắt.
- Giáo dục và nâng cao nhận thức: Tổ chức các chương trình trải nghiệm thực tế giúp học sinh, giáo viên và cộng đồng hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của chim hoang dã.
- Khoa học công dân (Citizen Science): Khuyến khích người dân tham gia giám sát và báo cáo tình trạng săn bắt chim qua ứng dụng SMART.
- Đổi mới sáng tạo trong bảo tồn: Xây dựng các sáng kiến giúp người dân chuyển đổi sinh kế, giảm phụ thuộc vào hoạt động săn bắt.
Bảo vệ chim hoang dã không phải nhiệm vụ của riêng ai. Hãy cùng WildAct hành động ngay hôm nay để giữ gìn bầu trời an toàn cho những đôi cánh tự do!